Kızılcahamam kampında gündeme geldi, ekonomi yönetimi temkinli yaklaşıyor.e
Kızılcahamam kampında gündeme geldi, ekonomi yönetimi temkinli yaklaşıyor
AK Parti’nin Kızılcahamam kampında milletvekilleri, asgari ücretin memur maaşlarında olduğu gibi yılda iki kez artırılması yönündeki taleplerini Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a iletti. Hayat pahalılığı, artan kira ve gıda fiyatlarının vatandaşın alım gücünü zayıflattığını ifade eden vekiller, yılda tek zamla geçinmenin zorlaştığını vurguladı.
Ocak 2025’te yüzde 30 zamla 17.002 TL’den 22.104 TL’ye yükseltilen asgari ücrete ilişkin Temmuz ayında bir ara zam yapılması ise henüz resmi olarak açıklanmış değil.
Yönetmelik ne diyor? Asgari ücret sadece geçim değil, insanca yaşam standardı
Vergi uzmanı Prof. Dr. Murat Batı, Asgari Ücret Yönetmeliği’nin 4. maddesine atıfta bulunarak, asgari ücretin yalnızca temel geçimi değil, kültürel ve sosyal ihtiyaçları da karşılaması gerektiğini hatırlattı.
“Yönetmelik, çalışanın sinemaya gitmesini, tiyatroya gidebilmesini, kira ödeyebilmesini ve sağlıklı beslenebilmesini asgari ücretin karşılaması gereken şartlar arasında sayar. Bugünkü 22.104 TL ile bu koşulların karşılanması olanaksız.” dedi.
Batı, bu nedenle ücretin güncellenmesinin yalnızca sosyal değil, hukuki bir zorunluluk olduğunun altını çizdi. Ancak devlet bütçesi açısından maliyeti de büyük:
“2022’de getirilen vergi muafiyeti nedeniyle, Hazine 2024 yılı içinde yaklaşık 850 milyar TL vergi kaybına uğrayacak. Yıl sonuna kadar bu rakamın 1 trilyon TL’yi aşması bekleniyor.” ifadelerini kullandı.
Enflasyon beklentisi: Gerçek refah mı, geçici rahatlama mı?
Makroekonomi uzmanı Prof. Dr. Abdulkadir Develi ise, asgari ücrete yılda iki kez yapılan zamların fiyatlama davranışlarını bozabileceğini söyledi. Geçmiş örneklere işaret eden Develi, 2022 ve 2023 yıllarında temmuz zammı sonrası market ve hizmet fiyatlarının hızla yükseldiğini hatırlattı.
“Gerçek refah artışı, enflasyonun üzerinde ücret artışıyla sağlanır. Ancak enflasyon kontrol altına alınmadan yapılan her artış, birkaç ay içinde alım gücünü eritiyor.” dedi.
Develi ayrıca, asgari ücretin Türkiye’de yalnızca düşük gelirlileri değil, tüm ücret sistemini etkileyen bir referans olduğunu vurguladı:
“Yüksek oranlı zamlar, özel sektörde zincirleme ücret baskısı oluşturur. Bu da işçilik maliyetini artırarak istihdam kaybı ve ihracatta rekabet gücü zayıflığına yol açabilir.” uyarısında bulundu.
Bütçe açığı ve enflasyon hedefi arasında sıkışan karar süreci
Ekonomi yönetimi, 2025 yılı için mali disiplini ve sıkı para politikasını ön planda tutuyor. 2025 bütçesinde 2,65 trilyon TL açık öngörülürken, yalnızca asgari ücretin vergiden muafiyeti nedeniyle oluşacak vergi kaybının yıl sonunda 1 trilyon TL’yi aşması bekleniyor.
Merkez Bankası’nın 2025 yıl sonu enflasyon hedefi yüzde 24 olarak belirlenmiş durumda. Ancak yıl ortasında çekirdek enflasyonun bu hedefin üzerinde seyretmesi, asgari ücrete yapılacak olası bir ara zammın enflasyon beklentilerini olumsuz etkileme riski taşıyor.
TÜİK verilerine göre, 2025 Haziran itibarıyla yıllık gıda enflasyonu yüzde 72’yi aştı. İstanbul’da barınma maliyetleri ise bir yılda yüzde 86 oranında arttı.
Toplumsal talepler ile ekonomik gerçekler arasındaki denge
Asgari ücret, Türkiye’de sadece ekonomik değil, aynı zamanda sosyal ve siyasal bir simge haline gelmiş durumda. Ancak yüksek enflasyon, kur şokları ve bütçe kısıtlarıyla birlikte bu ücretin belirlenmesi artık sadece sosyal bir mesele değil; ulusal ekonomik strateji meselesi olarak değerlendiriliyor.
2025-2026 Orta Vadeli Program (OVP), mali disiplini korumayı, kamu harcamalarını sınırlandırmayı ve borç stokunu sürdürülebilir seviyede tutmayı amaçlıyor. Bu hedefler, kısa vadeli popülist adımların ekonomik istikrarla çelişebileceği riskini beraberinde getiriyor.
COMMENTS